Aizawl, 26th July, 2022 : Vawiin khan Vety Polyclinic Hospital Conference Hall, Khatla ah kum 2021 chhunga vawk pul hri “African Swine Fever” leng darh zel tur venna tura AH&Vety Department-in vawk an suat sakte tana zangnadawmna AH&Vety Minister Dr K. Beichhuan a sem a. Vawk suat tak neitu chhungkaw 2488 hnenah zangnadawmna sum fai Rs 10,48,42,200/- an bank account theuhah Direct Benefit Transfer-in thun a ni ang. AH&Vety, Fisheries and Sericulture Board Vice Chairman Pu C. Lalmuanpuia, MLA in he hun hi a hmanpui bawk a ni.

 


He hunah hian Dr K.Beichhua chuan African Swine Fever (ASF) dona kawnga hmalakna leh zangnadawmna (compensation) hmuh a nih theihna tura hma lakna a theitawp chhuahtute chungah lawmthu a sawi a, nikum 2021, March ni 21-a Lungsen khuaa vawk thih dan rinhlelhawm report an dawn veleh rang takin an bawhzui nghal tih sawiin amah ngei pawh March ni 8, 2021 khan Vety daktawr leh mithiamte nen Lungsen khua panin a riahchilh tih a sawi a, ASF darh zel tur khuahkhirh turin hma an la nghal a, an rin aiin a lo darh zau hman hle tih sawiin ASF hri kai hi 100% an thi tia sawi pawh a lo dik hle tih an tawnhriat thu a sawi bawk a ni.

 


Dr Beichhua chuan Mizorama sa kan ei nasat ber chu vawksa a nih thu sawiin, vawksa kan ei zinga a tam zawk hi chu rampawn atanga lakluh a ni a, ram pawn atanga vawk lakluhte hian vawk natna chi hrang hrang an ken tel thin avangin leh ramchhunga tharchhuah ngei vawksa a kan intodelh theih nan kum 2019 atang khan ram pawn atanga vawk lakluh hi kan  khap tawh a ni a ti a. Kum 2-3 chhungin vawksa kan intodelh beiseia phur taka kan thlir laiin nikum kum tir lamah vawk hri avangin harsatna kan tawk ta a, hemi hma hian South-East Asia-ah African Swine Fever hri a len nasat avangin mipuite hnenah pawh a inven dan tur inzirtirna (awareness campaign) pawh nasa takin kan kalpui tawh a, tum 200 chuang lai hetiang hun hi kan buatsaih hman a, kan rih loh leh beisei loh taka hri a rawn lut ta tho hi kan hrilh a haiin, a pawi kan ti takzet a ni a ti a. Theihtawp kan chhuah vangin kum 2021 kum tawp lamah chuan  he hri hi a reh tawh hle a, kan do hneh tawh dawn nia kan hriat laiin kumin February thla khan Sakawrdaiah ASF bawk hi a puang leh ta hluai mai a, Manipur lamah he hri hi nasa taka a darh lai mek a lo ni bawk nen a pawi takzet a ni a ti. Hri rawn darh tanna nia lang hi ramri hnaih khuate an nih avangin kan ngaihtuahna pawh a kal thui hle mai a, a mawhphurtu chhui theih ni lo mahse mipuiten sawrkarin kan himna atana ruahmanna a siamte kan zawm thata kan ngaih pawimawh a tul hle tih kan hriat thar a ngai a ni, a ti bawk.

 

Minister chuan ASF vanga vawk thi zawng zawngte zangnadawmna pek kan duh laiin sawrkar laipuiin inkaihruaina a lo neih sa ang baka kal a theih si loh avangin AH&Vety department hriatpuina a vawk suatte chauh zangnadawmna kan pe thei a ni, a ti a. Hemi atana sawrkar laipui leh state sawrkar sum thawh tur hi 50-50 a nih vangin mipuite manganna hriatpuia state sawrkarin a do letna tur sum petu Chief Minister Pu Zoramthanga chungah lawmthu a sawi bawk a, ASF hri kai vawk thite zangnadawmna tur pawh planning department kaltlangin an bawhzui tih a sawi a, Chief Minister Pu Zoramthanga’n Prime Minister Narendra Modi hnenah PM’s Special Package anga pe turin lehkha a thawn thu a sawi bawk a ni.

 

AH&Vety, Fisheries and Sericulture Board Vice Chairman Pu C. Lalmuanpuia, MLA pawhin vawk suat zangnadawmna an pe thei ta chu lawmawm a tih thu sawiin COVID-19 hripui leng vanga duh anga hmalak a chak theih loh karah pawh beidawng miah lova theihtawp chhuaha hma latute chungah lawmthu a sawi a, Vety Minister Dr K. Beichhuan theihtawp chuaha sawrkar laipuia Minister leh official pawimawhte vawi duai lo a hmuh thu sawiin a thahnemngaihna a fakawm a tih thu a sawi bawk a ni.

 

National Action Plan hnuaia ASF nuaibo (eradicate) na atana hmalakna lian tak dang chu CULLING (vawk suat) hi a ni a. Infected area chhunga mi zawng chu hri la kai lo pawh suat vek tur a ni. Mizoramah pawh hei hi a theih ang chin chinah kal pui a ni a. Vawk neitu te remtihna la hmasa vekin CULLING hi kalpui a ni. Culling atan hian hetiang hian Government of India chuan compensation pek theih dan ruahmanna a siam nghe nghe a ni.

 

Vawk kg 15 hnuai lam tan Rs. 2200, kg 15-40 tan Rs. 5800, kg 40-70 tan Rs. 8400, kg 70-100 tan Rs. 12000, kg 100 chunglam tan Rs. 15000 a ni a. Vawk chaw an lo dahkhawl pawh tihchhiat vek tur a nih av angin vawk chaw kg 1 zelah Rs. 22 ruahman a ni bawk.

 

Mizoram chhunga district 7 ah vawk suat a ni a, vawk suat zat leh chhungkua a nghawng zat chu hetiang hi a ni.

 

Sl. No.

 

No. of ANIMALS

No. of families affected

District

Upto 15 kg

15-40 kg

40-70 kg

70-100 kg

>100 kg

TOTAL

1

AIZAWL

811

1258

1059

726

892

4746

1058

2

LUNGLEI

187

262

201

149

162

961

220

3

HNAHTHIAL

87

83

123

55

77

425

140

4

SAITUAL

58

44

51

35

20

208

56

5

SIAHA

18

20

18

45

27

128

50

6

SERCHHIP

878

712

608

575

299

3072

744

7

MAMIT

273

877

715

353

810

3028

220

TOTAL

2312

3256

2775

1938

2287

12568

2488

 

 

 

District tina vawng suat zangnadawmna pekchhuah tur zat chu hetiang hi a ni.

Sl. No.

DISTRICT

TOTAL AMOUNT

1

AIZAWL 

Rs. 40068200

2

LUNGLEI

Rs.7837400

3

HNAHTHIAL

Rs.3521000

4

SAITUAL

Rs.1531200

5

SIAH

Rs.1251800

6

SERCHHIP

Rs.25553400

7

MAMIT

Rs.28079200

TOTAL

Rs.104842200

 

 

Zangnadawmna sem inkhawm hi AH&Vety Secretary Pi Lalzarmawii'n a kaihruai a, Pi Lalzarmawii chuan tuna ASF tawh hnihna (second wave) a vawk thi zat leh vawk suat zatte chu AH&Vety department official ten nitin uluk takin an chhinchhiah (record) zel tih a sawi a, vawk suat hi AH&Vety department hriatpuina a tih a nih loh chuan zangnadawmna hi hmuh theih a ni lo tih a sawi bawk. India ramah ASF vanga vawk suatte zangnadawmna dil hmasa ber leh awm chhun an nih bakah zangnadawmna sum pek chhuah awm chhun an la ni tih sawiin, state dangte pawh Mizoram tih dan entawn nachang hre tura hriattir an nih hial thu a sawi a ni.